روز پنجشنبه سی ام نوامبر برابر با نهم آذرماه، روز جهانی یادبود قربانیان سلاحهای شیمیایی است.

این روز که به اتفاق آرا توسط کشورهای عضو سازمان منع سلاح های شیمیایی (OPCW)نامگذاری شده و در تقويم مناسبتهاي جهاني سازمان ملل متحد قرار گرفته فرصتي است برای یا آوری خطر سلاحهای شیمیایی و لزوم نابودی کامل زرادخانه های این سلاحها و نیز پیوستن بدون قید و شرط همه کشورها به معاهده منع تولید، توسعه، انباشت و کاربرد سلاحهای شیمیایی.

همچنین این روز فرصتی است برای گرامیداشت یاد آنانکه در اثر این سلاحهای ممنوعه جان خود را از دست داده اند و نیز آنانکه دچار بیماریها و عوارض دراز مدت ناشی از مصدومیت با این سلاحها شده اند از جمله مصدومان و جانبازان شیمیایی کشورمان ایران.

لازم به یادآوری است که با وجود ممنوعیت جهانی کاربرد سلاحهای شیمیایی که اولین بار در جنگ اول جهانی بکار گرفته شدند، در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران (1359 تا 1367) رژیم صدام بیش از 3 هزار تن انواع سلاحهای شیمیایی کشنده و ناتوان کننده علیه رزمندگان و نیز مردم بیدفاع مناطق مرزی کشورمان به کار برد که در تنیجه این حملات نزدیک به یک میلیون نفر در معرض عوامل شیمیایی قرار گرفتند و بیش از یکصد هزار نفر در اثر مصدومیت شیمیایی تحت مداوا قرار گرفتند و هزاران نفر جان خود را از دست دادند. امروز با گذشته بیش از سه دهه از پایان جنگ، نزدیک به 65 هزار نفر از مصدومان شیمیایی همچنان از بیماریهای مزمن ناشی از سلاحهای شیمیایی رنج می برند و بسیاری از آنان نیازمند درمان مداوم هستند.